Algemene informatie

eCMR is de logische opvolger van de papieren vrachtbrief voor internationaal wegvervoer de CMR. De overgang naar eCMR is dé belangrijke basisvoorwaarde voor optimalisering van administratieve en logistieke processen en ketendigitalisering met name omdat veel landen nationaal vervoer met een CMR  en eCMR toestaan.

In transport en logistiek hebben veel personen, bedrijven en overheidsorganisaties direct en indirect te maken met de vrachtbrief. Bij het interne proces van order, planning, uitvoering tot facturatie, het vastleggen van de vervoersovereenkomst tussen tussen verladers en vervoerders en als bewijsmiddel voor vaststellen aansprakelijkheden, Dit geldt voor alle soorten bedrijven van klein tot groot en zowel nationaal als internationaal.

De hoeveelheid betrokken partijen en daarmee ook betrokken IT systemen en oplossingen tonen aan een transitie van papier naar elektronische van enorme toegevoegde waarde zal zijn maar laten direct de dynamiek en complexiteit van het speelveld zien. 

Om tot een acceptabele oplossing wordt op nationaal en internationaal niveau gewerkt om invulling te geven aan:

• gelijk speelveld voor vervoerders, verladers en IT leveranciers en eCMR aanbieders.

• interoperabiliteit (delen eCMR bedrijfsleven onderling en tussen bedrijfsleven en overheid)

• aantoonbaar voldoen aan geldende wet- en regelgeving (nationaal en internationaal)

Wat is de rol van Stichting Vervoeradres?

De Stichting Vervoeradres geeft juridische ondersteuning voor goederenvervoer over weg en water. Dat doet de Stichting door het uitgeven van algemene voorwaarden  en door het aanbieden van een  standaard voor de vrachtbrief (AVC) .  De Stichting geeft voorlichting over deze algemene voorwaarden en over de juiste toepassing van de vrachtbrief. 

De Stichting geeft voorlichting over de juridische kant van de elektronische vrachtbrief. Om draagvlak bij het vervoerende en verladende bedrijfsleven te krijgen voor het gebruik van de elektronische vrachtbrief is belangrijk dat duidelijk is wanneer een elektronische vrachtbrief juridisch gelijkwaardig is aan de papieren vrachtbrief. Door de complexe wetgeving over de elektronische vrachtbrief toegankelijk te maken ondersteunt SVA het animo van bedrijven om op de elektronische vrachtbrief over te stappen.

Wat is de rol van Beurtvaartadres?

Beurtvaartadres is gelieerd aan TLN en evofenedex. In opdracht van deze organisaties heeft Beurtvaartadres ruim tien jaar geleden de elektronische vrachtbrief TransFollow ontwikkeld. Inmiddels is de eigendom van TransFollow overgedragen aan een bedrijf, dat gelieerd is aan de International Road Union (IRU). Beurtvaartadres is distributeur van dit bedrijf en verantwoordelijk voor de uitrol van TransFollow in de Benelux.

De eCMR vrachtbrief van TransFollow voldoet aan de juridische eisen van het eCMR protocol. Bovendien voldoet TransFollow aan hoge veiligheidseisen voor overdracht en archivering van data. Het platform verbindt de digitale systemen van de afzender, vervoerder(s) en ontvangers van goederen.

Wat is de rol van TLN en evofenedex?

TLN en evofenedex stellen zich ten doel om de digitalisering van de logistieke sector te stimuleren. Een belangrijk vehikel hiervoor is de digitalisering van de vrachtbrief en het optimaliseren van de supply chain door data standaarden te ontwikkelen. Voor dat laatste werken beide organisaties samen in de Stichting Uniforme Transport Code (SUTC). Deze stichting faciliteert logistiek dienstverleners, verladers en ICT leveranciers bij het ontwikkelen en beheren van logistieke ICT standaarden om hiermee samenwerking in de keten te optimaliseren en veiliger en efficiënter te maken.

TLN en evofenedex staan neutraal ten aanzien van alle leveranciers van elektronische vrachtbrieven.

 

Belangrijkste voordelen van de eCMR zijn:

Lagere kosten, handmatige verwerkingskosten kunnen tot 3-4 keer lager zijn, efficiënte en snellere administratie door minder data invoer, papierverwerking, fax/scan/pdf uitwisseling, geen papieren archief, snellere facturatie, vermindering van afwijkingen bij ophalen en ontvangst van goederen.

Meer inzicht, betere datakwaliteit, betere controle en monitoring op zendingen, real time inzicht proof of delivery, relatief eenvoudige integratie in bestaande systemen zoals transportmanagement en fleetmanagementsystemen.

Verhoging veiligheid door koppeling eCMR aan eCALL system voor voertuigen om automatisch hulpdiensten te waarschuwen in geval van incidenten.

• Transporten makkelijker planbaar

• Real-time inzichten in elk transport

• Verhoogde supply chain visibility

• Vermindering van administratieve druk

• Verminderde kans op fouten en miscommunicatie binnen de supply chain

• Lagere administratieve kosten

• Eenvoudigere communicatie met supply chain partners

Hoeveel kan ik besparen met een eCMR?

Er zijn meerdere studies die de kostenbesparingen van de digitale vrachtbrief bevestigen. Uit de meest recente studie uit België blijkt dat u €13 per document kunt besparen door gebruik te maken van de eCMR in plaats van de papieren versie. Dit zijn voornamelijk administratieve kostenbesparingen. Zo is er bijvoorbeeld duidelijk minder tijd nodig om de digitale vrachtbrief in te dienen, te versturen en te archiveren. Deze tijdbesparingen zijn door de studie vertaald naar kostenbesparingen. Hier vind u meer informatie over de administratieve kostenbesparingen van de eCMR.

Belangrijkste voordelen van de eCMR zijn:

• Lagere kosten, handmatige verwerkingskosten kunnen tot 3-4 keer lager zijn, efficiënte en snellere administratie door minder data invoer, papierverwerking, fax/scan/pdf uitwisseling, geen papieren archief, snellere facturatie, vermindering van afwijkingen bij ophalen en ontvangst van goederen,

• Meer inzicht, betere datakwaliteit, betere controle en monitoring op zendingen, real time inzicht proof of delivery, relatief eenvoudige integratie in bestaande systemen zoals transportmanagement en fleetmanagementsystemen,

• Verhoging veiligheid door koppeling eCMR aan eCALL system voor voertuigen om automatisch hulpdiensten te waarschuwen in geval van inciden

• Gestroomlijnde transporten

• Real-time inzichten in elk transport

• Verhoogde supply chain visibility

• Vermindering van besteede tijd aan administratie van vrachtdocumenten

• Verminderde kans op fouten en miscommunicatie binnen de supply chain

• Verlaagde administratieve kosten

• Eenvoudigere communicatie met supply chain partners"

Zowel nationaal als internationaal stappen steeds meer bedrijven over op de eCMR. Een centraal overzicht is niet beschikbaar. Enkele gebruikerservaringen van bedrijven zijn te op de website van TLN en beurtvaartadres

Wat is eCMR?

Zoals de vrachtbrief voor internationaal vervoer ook wel CMR wordt genoemd, zo kan de elektronische vrachtbrief kortweg als eCMR worden betiteld. De eCMR is de elektronische vrachtbrief, die voldoet aan de juridische eisen van het eCMR protocol.

Is de elektronische vrachtbrief iets anders dan de digitale vrachtbrief?

Nee.

In theorie is er verschil tussen elektronisch en digitaal, maar voor de vrachtbrief maakt het niet uit. Digitaal en elektronisch zijn twee termen die door elkaar heen worden gebruikt, maar die een verschillende betekenis hebben. Digitaal verwijst naar informatie die is omgezet in een computertaal. Elektronisch is een breder begrip en het verwijst naar apparaten of systemen die gebruikmaken van elektronica. Om het simpel te zeggen: digitale informatie is elektronische informatie die begrijpelijk is voor computers. Voorbeelden van elektronische informatie die niet digitaal is: het analoge televisiesignaal, radiozenders ontvangen via antennes.

Wat is het eCMR protocol?

Het protocol is een toevoeging aan het CMR verdrag. De Verenigde Naties hebben in 1956 het CMR verdrag gepubliceerd. Alle landen ter wereld kunnen lidstaat worden bij dit verdrag. In 2008 is het eCMR protocol aan het CMR verdrag toegevoegd. Alle landen die lid zijn van het CMR verdrag kunnen toetreden tot het eCMR protocol.

Is een elektronische vrachtbrief rechtsgeldig?

In het eCMR protocol staat dat de vrachtbrief op elektronische wijze mag worden opgemaakt. Als de elektronische vrachtbrief voldoet aan de bepalingen uit het eCMR protocol dan is de elektronische vrachtbrief gelijkwaardig aan de papieren vrachtbrief. Dat betekent dat zo'n elektronische vrachtbrief dezelfde bewijskracht en dezelfde rechtsgevolgen heeft als de papieren vrachtbrief.

Wat staat er in het eCMR protocol?

In artikel 1 staan definities van ‘elektronische communicatie’, ‘elektronische vrachtbrief’ en ‘elektronische handtekening’. Overigens wordt in de Nederlandse vertaling steeds gesproken over ‘digitaal’.

In artikel 2 staat bepaald, wat de reikwijdte en gevolg van de elektronische vrachtbrief zijn.

In artikel 3 staat, hoe de vrachtbrief elektronisch ondertekend kan worden.

In artikel 4 staan de voorwaarden voor het opmaken van de elektronische vrachtbrief. Inhoudelijk moet dezelfde informatie (“data”) opgenomen worden als op de papieren vrachtbrief. De integriteit van de data moet gewaarborgd worden. Wijzigingen moeten traceerbaar (“gelogd) worden.

In artikel 5 staat dat partijen onderling afspraken moeten maken over procedures en implementatie van de elektronische vrachtbrief. Met partijen wordt bedoeld de afzender en vervoerder (lees: opdrachtgever en hoofdvervoerder).

In artikel 6 staat dat documenten zoals een paklijst en douanedocumenten elektronisch toegevoegd mogen worden.

De overige artikelen handelen over de toetreding van lidstaten tot het protocol.

Is de eCMR geschikt voor binnenlands vervoer?

Jazeker!

Wat staat er in de Nederlandse wet?

In Nederland zijn er meerdere wetten, die bepalingen bevatten over het gebruik van de elektronische vrachtbrief. 

• In de Wet wegvervoer goederen staan specifieke bepalingen over de elektronische vrachtbrief

• In het Burgerlijk Wetboek staan algemene bepalingen over de elektronische handtekening 

• In het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering staan regels over de elektronische onderhandse akte

De Wet wegvervoer goederen reguleert de markt van goederenvervoer over de weg. In artikel 2.13 van deze wet staat dat het verboden is om beroepsvervoer te verrichten of te doen verrichten indien met betrekking tot dat vervoer geen vrachtbrief is opgemaakt. Deze vrachtbrief mag op papier of elektronisch opgemaakt zijn.

In Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek inzake vervoerrecht staat dat de afspraken uit de vervoerovereenkomst moeten worden vastgelegd in een vrachtbrief.  Er zijn in Boek 8 geen specifieke bepalingen over de elektronische vrachtbrief. Dat is niet nodig, omdat in Nederland alle onderhandse aktes zowel op papier als elektronisch zijn toegestaan, en in juridisch opzicht is een ondertekende vrachtbrief gelijk aan een onderhandse akte. In het Wetboek van Rechtsvordering staat dit in artikel 156a. De elektronische handtekening, die op een elektronische vrachtbrief gezet wordt, is geregeld in artikel 3:15a van het Burgerlijk Wetboek. De tekst van het wetsartikel 3:15a BW sluit nauw aan op artikel 25 en 26 van de  eIDAS verordening (910/2014).

Voor welke soort vervoer is eCMR geschikt?

Voor al het goederenvervoer waar u momenteel de CMR of de binnenlandse vrachtbrief (“het Beurtvaartje”) voor gebruikt, kunt u deze vrachtbrieven vervangen door de eCMR.

Er zijn echter drie uitzonderingen:

1. In het geval van transport van afval blijft u de afvalbegeleidingsbrief of EVOA gebruiken.

2. In Nederland heeft de Inspectie van Leefomgeving en Transport ingestemd met het gebruik van elektronische vrachtbrief voor het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADR). In andere landen is dit nog niet mogelijk. 

3. Transport in en naar landen, die geen lid zijn van het eCMR protocol Bijvoorbeeld: België, Italië.

Welke landen zijn lid van het eCMR protocol?

Belangrijkste voordelen van de eCMR zijn:

• Lagere kosten, handmatige verwerkingskosten kunnen tot 3-4 keer lager zijn, efficiënte en snellere administratie door minder data invoer, papierverwerking, fax/scan/pdf uitwisseling, geen papieren archief, snellere facturatie, vermindering van afwijkingen bij ophalen en ontvangst van goederen,

• Meer inzicht, betere datakwaliteit, betere controle en monitoring op zendingen, real time inzicht proof of delivery, relatief eenvoudige integratie in bestaande systemen zoals transportmanagement en fleetmanagementsystemen,

• Verhoging veiligheid door koppeling eCMR aan eCALL system voor voertuigen om automatisch hulpdiensten te waarschuwen in geval van inciden

• Gestroomlijnde transporten

• Real-time inzichten in elk transport

• Verhoogde supply chain visibility

• Vermindering van besteede tijd aan administratie van vrachtdocumenten

• Verminderde kans op fouten en miscommunicatie binnen de supply chain

• Verlaagde administratieve kosten

• Eenvoudigere communicatie met supply chain partners"

Zowel nationaal als internationaal stappen steeds meer bedrijven over op de eCMR. Een centraal overzicht is niet beschikbaar. Enkele gebruikerservaringen van bedrijven zijn te op de website van TLN en beurtvaartadres

Is de eCMR geschikt voor binnenlands vervoer?

Jazeker!

Wat staat er in de Nederlandse wet?

In Nederland zijn er meerdere wetten, die bepalingen bevatten over het gebruik van de elektronische vrachtbrief. 

• In de Wet wegvervoer goederen staan specifieke bepalingen over de elektronische vrachtbrief

• In het Burgerlijk Wetboek staan algemene bepalingen over de elektronische handtekening 

• In het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering staan regels over de elektronische onderhandse akte

De Wet wegvervoer goederen reguleert de markt van goederenvervoer over de weg. In artikel 2.13 van deze wet staat dat het verboden is om beroepsvervoer te verrichten of te doen verrichten indien met betrekking tot dat vervoer geen vrachtbrief is opgemaakt. Deze vrachtbrief mag op papier of elektronisch opgemaakt zijn.

In Boek 8 van het Burgerlijk Wetboek inzake vervoerrecht staat dat de afspraken uit de vervoerovereenkomst moeten worden vastgelegd in een vrachtbrief.  Er zijn in Boek 8 geen specifieke bepalingen over de elektronische vrachtbrief. Dat is niet nodig, omdat in Nederland alle onderhandse aktes zowel op papier als elektronisch zijn toegestaan, en in juridisch opzicht is een ondertekende vrachtbrief gelijk aan een onderhandse akte. In het Wetboek van Rechtsvordering staat dit in artikel 156a. De elektronische handtekening, die op een elektronische vrachtbrief gezet wordt, is geregeld in artikel 3:15a van het Burgerlijk Wetboek. De tekst van het wetsartikel 3:15a BW sluit nauw aan op artikel 25 en 26 van de  eIDAS verordening (910/2014).

Wat is de Benelux pilot?

Nederland en Luxemburg zijn lid van het eCMR protocol. België niet. 

Voor grensoverschrijdend goederenvervoer is in de Benelux Unie een tijdelijke beschikking van kracht. Deze tijdelijke beschikking wordt ook wel de Benelux pilot genoemd. De Beschikking inzake de elektronische vrachtbrief sorteert voor op de eFTI Verordening van de EU (Vo 2020/1056), waarin bepaald wordt dat vanaf 21 augustus 2024 overheidsinstanties in alle EU-lidstaten verplicht zijn om elektronische vervoersdocumenten te accepteren.

Binnen de Benelux mag alleen gebruik gemaakt worden van elektronische vrachtbrieven die door erkende leveranciers aangeboden worden. In Nederland is NIWO het uitvoeringsinstituut van deze Benelux beschikking.

Meer informatie over de Benelux pilot eCMR is te vinden op de website van NIWO

Waar vind ik de ICT functionaliteiten voor de elektronische vrachtbrief?

In het eCMR protocol staan in artikel 3, 4, 5 en 6 de vereisten waaraan een elektronische vrachtbrief moet voldoen om gelijkwaardig te zijn aan een papieren vrachtbrief. Let op: het eCMR protocol verwijst ook naar het CMR verdrag. Alle handelingen met de vrachtbrief die in het CMR-verdrag staan beschreven, moeten ook mogelijk zijn met de elektronische versie. Bijvoorbeeld: overdracht van de vrachtbrief van een vervoerder naar een opvolgend vervoerder, het maken van voorbehouden op de vrachtbrief, het afgeven van een origineel exemplaar aan de geadresseerde.

De bepalingen zijn technisch neutraal, dat wil zeggen dat hardware en software naar vrije keus is. Bijvoorbeeld: zowel een boordcomputer als een smartphone is toegestaan. Zowel portals als bedrijfssystemen kunnen gebruikt worden. Enzovoort.

Wat staat er in deze artikelen van het eCMR protocol?

Artikel 3 bevat de vereisten voor het elektronisch ondertekenen van de elektronische vrachtbrief. De ondertekening moet een gekoppeld zijn aan de elektronische vrachtbrief.

De methode van elektronische ondertekening moet:

a) op unieke wijze is gekoppeld aan de ondertekenaar;

b) de mogelijkheid bieden de ondertekenaar te identificeren;

c) gecreëerd worden met middelen die onder de exclusieve macht van de ondertekenaar vallen; en

d) zodanig gekoppeld zijn aan de gegevens waarop deze betrekking heeft dat latere wijziging van de gegevens traceerbaar wordt.

In plaats van een elektronische handtekening mag men de elektronische vrachtbrief ook waarmerken met een andere elektronische methode ter vaststelling van de authenticiteit, mits wettelijk toegestaan in het land waarin de elektronische vrachtbrief is opgemaakt.

De gegevens in de elektronische vrachtbrief moeten toegankelijk zijn voor elke daartoe gerechtigde partij. Dat zijn in ieder geval de afzender en de vervoerder, maar ook de ondervervoerders en de geadresseerde. Let op: wij adviseren om een bewijsovereenkomst op te stellen over het gebruik van de elektronische vrachtbrief. Een voorbeeld van zo'n bewijsovereenkomst is deze tekst: 

Een vrachtbrief elektronisch opgemaakt en elektronisch ondertekend via [naam product van de leverancier] heeft dezelfde bewijskracht als de vrachtbrief bedoeld in artikel 1 van de AVC. De elektronische handtekening gezet via [naam product van de leverancier] geldt als voldoende betrouwbaar.

Artikel 4 bepaalt de procedure voor de afgifte van de digitale vrachtbrief. Deze procedure moet de integriteit van in de vrachtbrief vervatte gegevens waarborgen vanaf het tijdstip waarop zij voor de eerste maal in haar definitieve vorm werd gegenereerd. De integriteit van gegevens staat vast indien deze volledig en ongewijzigd is gebleven, afgezien van eventuele toevoegingen of wijzigingen die geschieden bij de normale gang van zaken bij de communicatie, opslag en weergave.

De in de digitale vrachtbrief vervatte gegevens kunnen worden aangevuld of gewijzigd in door het Verdrag toegestane gevallen. De procedure gebruikt voor het aanvullen of wijzigen van de digitale vrachtbrief moet het mogelijk maken deze aanvullingen of wijzigingen traceerbaar te maken en de oorspronkelijke gegevens te bewaren.

Deze procedure wordt in ICT termen logging genoemd.

Artikel 5 bepaalt dat partijen bij de vervoerovereenkomst afspraken maken, hoe de functionaliteiten bedoeld in artikel 3 en 4 worden vorm gegeven en gebruikt. Belangrijk is ook om af te spreken hoe de vervoerder kan bewijzen dat de elektronische vrachtbrief is afgeleverd aan de geadresseerde. Ook dienen partijen af te spreken wat de procedure is voor eventuele vervanging van een elektronische vrachtbrief door een op andere wijze afgegeven vrachtbrief.

De procedures moeten in de elektronische vrachtbrief staan. Dit kan bijvoorbeeld worden ondervangen door een elektronische vrachtbrief te gebruiken die op een portal staat. De afspraken en procedures kunnen dan door alle partijen worden ingezien op dit portal.

In artikel 6 staat dat de afzender de mogelijkheid heeft om een papieren ontvangstbewijs voor de zending te vragen aan de vervoerder. Dit is dus geen ICT functionaliteit! 

Tenslotte staat in artikel 6 dat als er een elektronische paklijst is gemaakt en/of elektronische douanedocumenten, dat deze documenten aan de elektronische vrachtbrief kunnen worden gekoppeld.

Het eCMR protocol is een uitbreiding van het CMR verdrag. De Verenigde Naties voert het secretariaat van het verdrag en het protocol.

Geconstateerd is dat implementatie van de elektronische vrachtbrief als bedoeld in het eCMR protocol moeizaam verloopt. De UNECE Working Party on Road Transport heeft een Group of Experts on the Operationalization of eCMR opgezet. Deze commissie is voornemens om een architectuur op te zetten voor de eCMR.

De commissie heeft een zeer uitgebreid overzicht gemaakt users and roles van de elektronische vrachtbrief.

Website UNECE Working Party on Road Transport

Voor welke soort vervoer is eCMR geschikt?

Voor al het goederenvervoer waar u momenteel de CMR of de binnenlandse vrachtbrief (“het Beurtvaartje”) voor gebruikt, kunt u deze vrachtbrieven vervangen door de eCMR.

Er zijn echter drie uitzonderingen:

1. In het geval van transport van afval blijft u de afvalbegeleidingsbrief of EVOA gebruiken.

2. In Nederland heeft de Inspectie van Leefomgeving en Transport ingestemd met het gebruik van elektronische vrachtbrief voor het vervoer van gevaarlijke stoffen (ADR). In andere landen is dit nog niet mogelijk. 

3. Transport in en naar landen, die geen lid zijn van het eCMR protocol Bijvoorbeeld: België, Italië.

Welke landen zijn lid van het eCMR protocol?

Nee: niet elke elektronische vrachtbrief voldoet aan de eisen van het eCMR protocol en daarmee aan het CMR verdrag. De juridische commissie van de Stichting Vervoeradres heeft geconstateerd dat de elektronische vrachtbrief van het platform TransFollow compliant is aan het eCMR protocol.

zie ook thema juridisch vraag: Kunnen wij zelf een elektronische vrachtbrief maken?

Digitaal en elektronisch zijn twee termen die vaak worden gebruikt in verband met technologie, maar die verschillende betekenissen hebben. "Digitaal" verwijst naar informatie die is omgezet naar een reeks 0's en 1's, die door computers kunnen worden verwerkt en opgeslagen. "Elektronisch" verwijst naar apparaten of systemen die gebruikmaken van elektronica, zoals computers, smartphones, televisies en andere elektronische apparaten.

Om het verschil tussen digitaal en elektronisch te verduidelijken, kun je het volgende zeggen: digitale informatie is informatie die is omgezet naar een digitale vorm en kan worden opgeslagen en verwerkt door elektronische systemen. Elektronische systemen zijn systemen die gebruikmaken van elektronica om informatie op te slaan, te verwerken en te verzenden.

In feite is digitaal een type elektronische informatie. Alle digitale informatie is elektronisch, maar niet alle elektronische informatie is digitaal. Bijvoorbeeld, informatie die is opgeslagen op een analoge band is elektronisch, maar niet digitaal.

Lees meer over de wetgeving